เพิ่มผลผลิตปลานิลด้วยสมุนไพร กวาวเครือ

กวาวเครือ สุดยอดสมุนไพรเพิ่มมูลค่าปลานิล
เพิ่มผลผลิตปลานิล

สมุนไพรกวาวเครือ เป็นพืชที่มีลำต้นเป็นเถาเลื้อย มีสารออกฤทธิ์คล้ายฮอร์โมนเอสโตรเจน โดยเป็นไฟโตเอสโตรเจน ชนิด miroestrol และ puerarin กวาวเครือขาวสามารถนำมาใช้เป็นวัตถุดิบอาหารปลานิลและสัตว์น้ำได้ทุกส่วน คือ หัว ใบ และเถา

สมุนไพรเพิ่มมูลค่าปลานิล
 การนำกวาวเครือขาวซึ่งมีสาร phytoestrogen ที่มีผลต่อระบบสืบพันธุ์ และการสร้างกล้ามเนื้อมาใช้ในอาหารปลานิล และสัตว์น้ำอื่นๆ ก็เพื่อมุ่งเน้นในการเพิ่มผลผลิต และคุณภาพสัตว์น้ำ เช่น ในปลาสลิดการใช้กวาวเครือขาวเพื่อเพิ่มการสร้างไข่ของปลาเพศเมีย แต่ในปลานิลใช้กวาวเครือขาวเพื่อลดการสร้างไข่ และลดจำนวนลูกของปลานิล และมีผลต่อการเพิ่มขึ้นของเปอร์เซ็นต์เนื้อของปลานิลได้อีกด้วย
    
ส่วนของ หัว เถา และใบ กวาวเครือขาวมีระดับฮอร์โมนเอสโตรเจนที่ระดับแตกต่างกันดังนี้ คือ ในหัวกวาวเครือขาวมีระดับฮอร์โมนเอสโตรเจนเท่ากับ 4000 พิโคกรัม/กรัม เถามีเอสโตรเจน 190000 พิโคกรัม/กรัม และในใบมีเอสโตรเจน 1700000 พิโคกรัม/กรัม
    
การใช้กวาวเครือขาวในสูตรอาหารปลาสลิดระยะเล็กอายุมากกว่า 1 เดือน ที่ระดับ 0.0003% หรือ1-40 กรัม ปลาป่น 55 กก. น้ำมันปลา 6 กก. สารเหนียว 8 กก. รำละเอียด 19 กก. วีทกลูเต้นท์ 10 กก. วิตามิน 2 กก. ทำให้รังไข่ของปลาสลิดมีการพัฒนาดีขึ้น
    
การใช้กวาวเครือขาวในอาหารสัตว์น้ำยังมีข้อจำกัดในเรื่องของสารพิษคือ butannin ทำให้เกิดอาการมึนเมา เซื่องซึม และมีผลต่อเนื้อเยื่อตับ ต่อมหมวกไต และ เซลล์เม็ดเลือดแดงในสัตว์เลือดอุ่น แต่ในปลาหรือสัตว์น้ำที่มีการใช้กวาวเครือขาวเป็นวัตถุดิบอาหาร ยังไม่มีผลรายงานถึงความเป็นพิษในตัวสัตว์น้ำ

ขั้นตอนการเตรียมกวาวเครือขาวเพื่อผสมในอาหารปลานิล
สูตรอาหารสำหรับปลานิล
1. ข้าวโพด 23 กก.
2. รำละเอียด 20 กก.
3. ไดแคลเซียมฟอสเฟต 1 กก.
4. กากถั่วเหลือง 24 กก.
5. ปลาป่น 25กก.
6. น้ำมันพืช 2 กก.
7. พรีมิกซ์ 2 กก.
8. ใบ, เถา หรือ หัวกวาวเครือขาว 1 กก.
9. สารเหนียว 3 กก.
ผลจากการทดลองให้อาหารผสมกวาวเครือขาวปลานิลเป็นเวลา 90 วัน พบว่า
อัตราการเจริญเติบโตของปลานิลที่ได้รับใบ เถา และหัว กวาวเครือขาวมีค่าไม่แตกต่างกันทั้งในปลาเพศผู้ และเพศเมีย แต่ในปลานิลเพศเมียมีแนวโน้มว่าเปอร์เซ็นต์เนื้อส่วนบริโภคได้มีค่าสูงกว่ากลุ่มควบคุม และมีค่าใกล้เคียงกับปลานิลเพศผู้ และจำนวนลูกปลานิล ในปลาที่เสริมกวาวเครือขาวมีค่อนข้างน้อยกว่ากลุ่มควบคุมและในปลาเพศผู้พบว่ากวาวเครือขาวมีผลต่อการลดลงของขนาดอวัยวะสืบพันธุ์
เราจะเห็นได้ว่าการเสริมกวาวเครือขาวในอาหารของปลานิล จะมีผลต่อการเพิ่มผลผลิตปลานิลได้อย่างดี และกวาวเครือขาวที่ใช้สามารถใช้ได้ทั้งในส่วนของ ใบ เถา และหัวกวาวเครือขาว


ขอขอบคุณข้อมูลจาก:ศูนย์พัฒนาเทคโนโลยีอาหารสัตว์น้ำ คณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์